Zimowe grzybobranie - boczniaki

     Szliśmy sobie kiedyś przez las, tak jakoś w styczniu czy lutym i szukaliśmy grzybków rozglądając się po pniakach i drzewach. Przypadkowi spacerowicze przez dłuższą chwilę obserwowali nas, jak obskubujemy "coś" z gałązek i pakujemy do małego koszyczka. Odważyli się, podeszli i zapytali co tak zbieramy. Kiedy dowiedzieli się, że pozyskujemy grzyby, byli, delikatnie mówiąc, zdziwieni. Podobnie zareagowałaby większość przeciętnych zjadaczy grzybów, dla których sezon na leśne skarby zaczyna się późnym latem, a kończy jesienią.

     Tymczasem teraz, kiedy znajdujemy ostatnie borowiki, podgrzybki, gąski czy mleczaje, należy zacząć się rozglądać za grzybkami zimowymi. Jednym z gatunków zapewniających obfite zbiory jest boczniak ostrygowaty - moim zdaniem, jeden z pyszniejszych grzybków, jakie rosną w polskich lasach. W tym roku jeszcze boczniaków nie znalazłam, ale mam piękne wspomnienia z ubiegłych sezonów. Chcecie się dowiedzieć gdzie i kiedy szukać i jak zbierać te smaczne grzyby? Zapraszam na boczniakowy szlak.

     Grzybnia boczniaków potrzebuje do wydania owocników temperatury ujemnej - wystarczają nocne przymrozki, aby przy odpowiedniej wilgotności pojawiły się na pniach stalowoszare kapelusze.

     Boczniaki wyrastają na drewnie drzew liściastych - najczęściej na martwych, zwalonych pniach lub na pozostałościach po ściętych drzewach. Mogą też skorzystać z żyjącego żywiciela i pojawić się na pniu rosnącego drzewa, ale znacznie rzadziej spotykałam je w takich okolicznościach i nigdy nie były tak obfite, jak na martwym drewnie.

    Najczęściej spotykałam boczniaki na pniakach po wyciętych topolach - często przy wiejskich drogach lub na skraju lasu. W lesie najchętniej wybierają sobie pnie bukowe lub brzozowe, chociaż zdarzyło mi się znaleźć je również na dębie. Można je spotkać również w sadach - wyrastają na orzechach, czereśniach czy śliwach.

     Jeśli boczniaki pojawią się w okresie, kiedy mamy tylko nocne przymrozki, a w ciągu dnia są temperatury dodatnie, rosną bardzo szybko, a ich zbieranie nie wymaga specjalistycznego sprzętu (no chyba, że wyrosną kilka metrów nad ziemią i konieczne będzie użycie drabiny). Wystarczy zlokalizować grzybki i wyciąć je nożykiem, którego używamy podczas innych grzybobrań. Pozostawienie resztek trzonów na pniakach nie wpływa niekorzystnie na grzybnię, która nadal owocnikuje.

     Boczniakowy pozysk staje się nieco trudniejszy, kiedy ujemne temperatury zmrożą owocniki na kamień. Przy większych przymrozkach wzrost owocników zostaje zahamowany. Boczniaki mają jednak zdolność kontynuowania rozwoju, kiedy temperatura staje się przychylniejsza. Jeśli więc znajdziemy malutkie, zamrożone owocniki, możemy je pozostawić i poczekać aż się ociepli, a one podrosną.

     Jeżeli boczniaki mają już wymiary pozyskowe, scyzoryk na nic się nie przyda - konieczne jest użycie bardziej wyspecjalizowanych narzędzi. Doskonale spisuje się wtedy mała siekierka, która koniecznie powinna znaleźć się w wyposażeniu zimowego grzybiarza.

     Nieraz udaje się wypatrzeć boczniaki nawet pod warstwą białego puchu. Kiedy śniegu jest więcej, trzeba zwracać uwagę na nietypowe kształty pni i zabierać ze sobą na grzybobranie miotełkę. Oczywiście można rozgarniać śnieg rękami, ale po chwili, nawet w ciepłych rękawiczkach, ręce grabieją i dalsze penetrowanie terenu przestaje być przyjemnością.

     Jak już odkopiemy boczniaki spod śniegu, trzeba skorzystać z siekierki i już można zapakować mrożonkę do koszyka. Jeśli nazbieramy dużo zamrożonych boczniaków, a temperatura wciąż jest ujemna, możemy pozostawić grzyby na balkonie i odrywać tylko tyle kapeluszy, ile aktualnie chcemy zjeść.

    Poniżej na zdjęciu prezentują się młodziutkie boczniaki. Takie małe kapelusiki są doskonałe w marynacie. Nadają się też oczywiście do sosu, zupy czy na boczniakowe flaczki.

     A tak wyglądają podstarzałe owocniki boczniaków - zmieniają kolor na ochrowy, brązowawy, z odcieniami beżu. Do zmiany ubarwienia przyczynia się nie tylko wiek, ale i zmienne temperatury - kilkakrotne zamarzanie i rozmarzanie. Takie stare boczniaki nie są już zbyt smaczne i lepiej pozostawić je w miejscu znalezienia.

     A tak wyglądają często powroty z boczniakobrania - bagażnik załadowany grzybkami, którymi można nie tylko samemu się najeść, ale i obdzielić szerokie nawet grono znajomych.:)

     Czasem boczniaki rosną tworząc przepiękne boczniakowe róże, które osiągają ogromną masę - nawet 20 kilogramów.

     Przy każdej nadarzającej się okazji rozglądam się za boczniakami i mam nadzieję, że wkrótce je znajdę.:)